रात्रीची झोप किती महत्त्वाची असते हे तुम्हा सर्वांना माहीत आहेच. रात्रीच्या चांगल्या झोपेचा तुमच्या आरोग्यावर, मनःस्थितीवर, अगदी मेंदूच्या शक्तीवरही परिणाम होतो. जेव्हा ही झोप भंग पावते तेव्हा दिवसा तारे दिसू शकतात. रात्री रात्री लघवीला वारंवार जावे लागणे ही एक अशी स्थिती आहे. चला त्याबद्दल अधिक जाणून घेऊया आणि त्यावर काय उपचार आहेत.
लघवीला वारंवार जावे लागण्याची कारणे
जर तुम्हाला प्रौढावस्थेत रात्री वारंवार लघवी होत असेल आणि कधी कधी तुमचे अंथरुण ओले होत असेल, तर प्रथम तुमच्या डॉक्टरांशी बोला आणि त्यांचा सल्ला घ्या.
रात्रीच्या वेळी वारंवार लघवी होण्याच्या समस्येची अनेक संभाव्य कारणे असू शकतात, जसे की:
-
सामान्यपेक्षाजास्त लघवी उत्पन्न होणे (More Urine Production than normal):
किडनी साधारणपणे रात्री कमी लघवी तयार करते. परंतु जेव्हा तुम्हाला मधुमेहासारखी वैद्यकीय स्थिती असते, तेव्हा ते तुमचे मूत्रपिंड सामान्यपेक्षा जास्त लघवी निर्माण करू शकतात. यामुळे लघवीला वारंवार जावे लागण्याची शक्यता असते
-
ओवरएक्टिवब्लैडर (Overactive bladder):
जेव्हा तुम्हाला लघवी करण्याची गरज असते तेव्हा तुमच्या मूत्राशयाचे स्नायू आकुंचन पावतात. परंतु अतिक्रियाशील मूत्राशयामुळे, तुमचे मूत्राशय अतिसंवेदनशील होते आणि तुमचे मूत्राशय भरलेले नसतानाही वारंवार आकुंचन पावते, परिणामी लघवीला वारंवार जावे लागण्याची इच्छा निर्माण होते.
-
औषधे(Medicines):
काही औषधे तुमच्या मूत्राशयाला त्रास देऊ शकतात किंवा तुमच्या मूत्रपिंडांना अतिरिक्त लघवी तयार करण्यास प्रोत्साहित करू शकतात, ज्यामुळे तुम्हाला रात्री जास्त वेळा लघवी होऊ शकते.
याशिवाय, खाली दिलेल्या सर्व कारणांमुळे देखील वारंवार लघवी होऊ शकते:
- यूरिनरी ट्रैक्ट इन्फेक्शन(UTI)
- ब्लैडर किंवा प्रोस्टेट चा ट्यूमर
- बद्धकोष्ठता(Constipation)
- महिलांमध्ये पेल्विक फ्लोर प्रोलॅप्स(Pelvic floor prolapse)
- पुरुषांमध्ये वाढलेले प्रोस्टेट(Enlarged prostate)
- जाडेपणा
- गर्भावस्था आणि प्रसूती
वारंवार होणाऱ्या लघवीसाठी औषध/उपचार? (Medicine/ treatment for frequent urination)
उपचार सामान्यतः या स्थितीमागील कारणांवर अवलंबून असतात. परंतु रात्री वारंवार लघवी होण्याचे सर्वात सामान्य उपचार येथे आहेत:
-
औषधे(Medicines):
जर औषधे तुमच्या स्थितीचे कारण असतील तर तुमचे डॉक्टर त्यांना इतर औषधांनी बदलतील. फक्त तुमच्या डॉक्टरांशी बोला आणि तुमची परिस्थिती स्पष्ट करा आणि ते तुम्हाला पुढील मार्गदर्शन करतील.
-
सेक्रलनर्व स्टिमुलेशन (sacral nerve stimulation):
हे अतिक्रियाशील मूत्राशय नियंत्रित करण्यास मदत करते. तुमचे डॉक्टर तुमच्या शरीरात एक लहान यंत्र घालतात जे लघवीचा प्रवाह नियंत्रित करणाऱ्या मज्जातंतूंना सिग्नल पाठवतात, नको असलेली लघवी गळती नियंत्रित करतात.
-
डेट्रूसरमयेक्टोमी (detrusor myectomy):
अतिक्रियाशील मूत्राशयावर उपचार करण्यासाठी हे एक गंभीर ऑपरेशन आहे. तुमचे सर्जन मूत्राशयाच्या सभोवतालच्या स्नायूंचे काही भाग काढून टाकतात, ज्यामुळे मूत्राशयातून स्वेच्छेने लघवी वाहून जाण्यापासून प्रतिबंध होतो.
रात्री वारंवार होणाऱ्या लघवीचे व्यवस्थापन करण्याचे मार्ग आणि शिफारसी (Ways and recommendations to manage frequent urination at night)
तुमच्या स्थितीत होणारे बदल पाहण्यासाठी या सोप्या टिप्सचे अनुसरण करा:
- रात्रीच्या जेवणानंतर किंवा झोपण्यापूर्वी काही तास आधी द्रवपदार्थाचे सेवन मर्यादित करा.
- कॅफीन आणि अल्कोहोल घेणे थांबवा, विशेषतः दुपारनंतर.
- तुमचे वजन जास्त असल्यास, तुमच्या करता असलेल्या योग्य प्रमाणात वजन कमी करण्याचा प्रयत्न करा.
- दुपारी विश्रांती घेताना, तुमचे पाय तुमच्या शरीराच्या वर थोडेसे वर करा, ज्यामुळे शरीरातील द्रवपदार्थांच्या प्रवाहाला प्रोत्साहन मिळेल आणि मूत्राशयावर दबाव टाकणाऱ्या द्रवांचे प्रमाण कमी होईल.
- रात्री नियमित अंतराने तुम्हाला जागे करण्यासाठी अलार्म घड्याळ वापरा जेणेकरून तुम्ही बाथरूम वापरू शकता आणि तुमचे मूत्राशय रिकामे करू शकता. दिवसासुद्धा अलार्म किंवा रिमाइंडरच्या मदतीने नियमित अंतराने लघवी करण्याची सवय लावा.
- एकदा का तुम्हाला ठराविक अंतराने लघवी करण्याची सवय लागली की, हळूहळू बाथरूमच्या प्रवासादरम्यानचा वेळ वाढवा. हे तुमच्या मूत्राशयाला अधिक लघवी साठवण्यास प्रशिक्षित करेल.
रात्रीच्या वेळी वारंवार लघवी होण्याची समस्या दूर होण्यास थोडा वेळ लागू शकतो. तोपर्यंत, तुमच्या बेडिंग आणि चादरींना लघवीपासून सुरक्षित ठेवण्यासाठी काही उत्पादने उपलब्ध आहेत.
फ्रेंड्स अंडरपैड्स (Friends Underpads):
फ्रेंड्स अंडरपॅड हा रात्रीच्या वेळी लघवीला वारंवार जावे लागण्याच्या समस्येवर नियंत्रण ठेवण्यासाठी आणि तुमचे फर्निचर आणि बेडिंग कोरडे ठेवण्यासाठी एक विश्वासार्ह उपाय आहे. प्रगत शोषक तंत्रज्ञानासह डिझाइन केलेले, हे अंडरपॅड यशस्वीरित्या गळती रोखतात आणि त्यांच्या मऊ आणि हायपोअलर्जेनिक सामग्रीसह, कोणत्याही पुरळ किंवा चिडचिडी पासून तुमचे संरक्षण करतात.
फ्रेंड्स एडल्ट डायपर (Friends Adult Diaper)
रात्री लघवीला वारंवार जावे लागण्याच्या समस्येवर डायपर हा सर्वात व्यावहारिक उपाय आहे. डायपर उत्पादन व्यवसायातील 20 वर्षांपेक्षा जास्त अनुभवासह, फ्रेंड्स तुमच्या सर्व गरजा समजून घेतात आणि तुमच्या लघवी-गळतीशी संबंधित सर्व गरजांसाठी डायपर तयार करतात. जर तुम्ही रात्रीसाठी डायपर वापरण्याचा विचार करत असाल, तर फ्रेंड्स ओव्हरनाइट डायपर निवडा जे तुम्हाला ओलेपणा आणि गळतीपासून 16 तासांपर्यंत कोरडे ठेवू शकेल.
आशा आहे की तुम्हाला आता समजले असेल की रात्री लघवीला वारंवार जावे लागण्यावर घरगुती उपाय यशस्वीरित्या आणि व्यवस्थापित केले जाऊ शकते. तुमच्या डॉक्टरांच्या सल्ल्याचे पालन केल्याने आणि निरोगी जीवनशैलीचा अवलंब केल्यास तुमची समस्या नक्कीच सुधारू शकते. तरीही तुमच्या मनात काही प्रश्न किंवा शंका असतील तर त्या या लेखनाच्या खाली मोकळ्या मनाने सोडा आणि आम्ही शक्य तितक्या लवकर त्यांची उत्तरे देण्याचा प्रयत्न करू. लघवीच्या गळतीच्या लढाईत फ्रेंड्स नेहमीच तुमच्या सोबत असतात.